İşveren Tarafından İş Akdinin Derhal Feshi ve Koşulları Nelerdir?

İşveren tarafından iş akdinin derhal feshi nedir?

4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinde belirtilmiş olan sağlık sebepleriyle, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan durumlarda ve zorlayıcı sebeplerin varlığında, işveren iş sözleşmesini derhal feshetme hakkına sahiptir.

İşverenin iş akdini derhal feshetmesini gerektiren sağlık koşulları

İşverenin iş sözleşmesini derhal feshetmesini gerektiren durumlar aşağıdaki gibidir.

(a) Çalışanın kendi kastından veya düzgün olmayan yaşantısından ya da alkole olan zaafından kaynaklanan bir hastalığa veya sakatlığa uğraması durumunda, bu nedenle oluşabilecek devamsızlığın sıralı olarak üç iş günü veya 1 ayda içerisinde 5 iş gününden fazla sürmesi;

(b) Çalışanın yakalandığı hastalığın tedavi edilemeyecek özellikte olması ve işyerinde çalışmasının sakıncalı olmasının Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi durumlarında iş sözleşmesini derhal feshedebilir.

Bunların haricinde (a) bendinde belirtilen nedenler dışında çalışanın hastalık, kaza, doğum ve hamilelik gibi durumlarda işveren için iş akdini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre 17. maddedeki bildirim sürelerini altı (6) haftayı geçmesinden sonra doğar. Doğum ve hamilelik durumlarında bu süre 74. maddedeki sürenin bitiminde başlar. Ancak çalışanın iş akdinin askıda kalması sebebiyle işine gidemediği zaman için ücret işlemez.

İşverenin iş akdini derhal feshetmesini gerektiren ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan durumlar ve benzerleri nelerdir?

• İş akdinin yapılması esnasında bu sözleşmenin ana noktalarından biri için gereken özellik ya da koşullar kendisinde olmadığı halde bu özelliklerin kendinde bulunduğunu ileri sürerek yahut doğru olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek çalışanın işvereni yanıltması;
• Çalışanın, işveren yahut bunların aile üyelerinden birisinin şeref ve onuruna dokunacak kelimeler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren ile ilgili şeref ve onur kırıcı gerçek olmayan ihbar ve isnatlarda bulunması;
• Çalışanın, işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması; işçinin işverene yahut onun aile üyelerinden birisine ya da işverenin başka bir çalışanına sataşması veya 84. maddeye aykırı hareket etmesi;
• Çalışanın, işverenin güvenini kötüye kullanması, hırsızlık yapması, işverenin mesleki sırlarını ifşa etmek gibi çalışma ahlakı ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması;
• Çalışanın, işyerinde yedi (7) günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenemeyen bir suç işlemesi;
• Çalışanın işverenden izin almaksızın ya da geçerli bir nedene dayanmaksızın sıralı olarak iki (2) iş günü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ayda üç (3) iş günü işine devam etmemesi;
• Çalışanın yapmakla sorumlu olduğu görevleri kendine hatırlatıldığı halde yapmaması ve bu konuda ısrar etmesi;
• Çalışanın kendi isteği veya savsaklaması sebebiyle işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin demirbaşı olan veya demirbaşı olmayıp da kullanımı altında bulunan makine, tesisat veya başka eşya ve malzemeleri otuz (30) günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek şekilde hasara ve zarara uğratması ahlak ve iyi niyet kurallarına uyulmayan haller olarak nitelendirilir.

İşverenin iş akdini derhal feshetmesini gerektiren zorlayıcı nedenler

Çalışanı işyerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması durumudur.

Çalışanın gözaltına alınması veya tutukluluk nedeniyle iş akdi derhal ne zaman feshedilebilir?

Çalışanın gözaltına alınması veya tutuklanması durumunda devamsızlığının 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesindeki bildirim süresini geçmesi akabinde işveren iş akdini derhal feshedebilir.