İSG Kanunu’na göre kimler işveren vekili olabilir? İşveren vekilinin sorumlulukları nelerdir?

İSG Kanunu’na göre kimler işveren vekili olabilir? İşveren vekilinin sorumlulukları nelerdir?

İşveren vekili, 6331 sayılı İş sağlığı ve güvenliği kanununun 2. maddesinin 2. fıkrasına göre “İşveren namına hareket eden, işin ve işyerinin idaresinde görev alan işveren vekilleri, bu yasanın uygulanması bakımından işveren sayılır.” ifadesi ile açıklanmıştır.

Dolayısı ile bu maddeye istinaden devlet kurumları da dahil olmak üzere, bağlı bulunduğu kurumu sevk ve yönetmeye yetkili, kurumun en üst amiri ve amirin alt kademesinde görev yapan yardımcısı işveren vekili olarak kabul edilir.

Bir örnekle açıklamak gerekirse bakanlıklarda; bakan ve bakan yardımcısı diğer kurumlarda başkan ve başkan yardımcısı işveren vekili olarak kabul edilir.

İşveren ve işveren vekilinin iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili sorumlulukları nelerdir?

6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği yasası gereğince işverenler, işyerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin tespit edilmesi ve yapılmasının gözlemlenmesi, iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, çalışan personellerin ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin ifa edilmesi ile sorumludur.

İşverenin genel sorumlulukları, yasanın özellikle dördüncü maddesinde düzenlenmiş olup 6331 sayılı yasa; 30.12.2012 tarihi itibari ile bütün işverenlere aşağıda özetlenen sorumlulukları yüklemiştir;

• İşyerinde risk değerlendirmesi yapılması,
• Acil durum planlarının hazırlanması, yangınla mücadele ve ilk yardım çalışmalarının yapılması,
• Tahliye planının yapılması,
• İş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildiriminin yapılması,
• Sağlık gözetiminin gerçekleştirilmesi,
• Çalışanların bilgilendirilmesi,
• Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesi,
• Çalışan temsilcisinin/temsilcilerinin görevlendirilmesi,
• 50 ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve 6 aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulması,
• Diğer işverenler ile İSG çalışmalarında koordinasyonun sağlanması.

Bu amaç doğrultusunda işverenler; personelleri arasından ilgili yönetmeliklerde belirtilmiş olan özellikleri taşıyan bir ya da birden fazla işyeri hekimi, isg uzmanı görevlendirir. İşyeri hekimlerinin özellikleri, çalışma süreleri vs. ile ilgili konular 20.7.2013 tarihli ve 28713 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan “İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik”te; iş güvenliği uzmanlarının özellikleri ile ilgili bilgiler ise 29.12.2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan “İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik”te yer almaktadır.

10 ve daha fazla personeli olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri ayrıca diğer sağlık personeli görevlendirmek ile sorumlu olup işyerinde tam zamanlı işyeri hekimi görevlendirildiği takdirde diğer sağlık personeli görevlendirilmesi zorunlu değildir. İşverenler, işyerinde gerekli özelliklere sahip personel bulunmaması durumunda yukarıda yer alan sorumlulukların tamamını veya bir kısmını, OSGB’lerden hizmet alarak yerine getirebilir.

Bir diğer yandan belirtilen özelliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan personel sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini işveren kendisi de üstlenebilir. Belirlenen özeliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak elliden kişiden az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekilleri, Bakanlıkça ilan edilmiş olan eğitimleri tamamlamak şartı ile işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini kendileri yürütebilirler. Söz konusu eğitimler Genel Müdürlükle protokol imzalamış kurum, kuruluşlar veya üniversiteler aracılığıyla verilmektedir.

İşverenler ayrıca; işyerinde görev yapan işyeri hekimi, isg uzmanı ve diğer sağlık personeli ile hizmet alınan OSGB’lerin İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre geçerli yetki belgesi ile görevlendirilmesinden sorumludur.

İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili görevlendirilen personelin etkin bir şekilde çalışması amacıyla gerekli kolaylığı sağlamak ve bu hususta planlama ve düzenleme yapmakla, görevlendirdiği kişi veya OSGB’lerin görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılamakla, işyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürütenler arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamakla, görevlendirdiği kişi veya hizmet aldığı OSGB’ler tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilmiş olan önlemleri yerine getirmekle, işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin görevlerini yerine getirebilmeleri için, Bakanlıkça belirlenen sürelerden az olmamak kaydı ile yeterli çalışma süresini sağlamakla, çalışanın ölümü veya maluliyetiyle sonuçlanacak şekilde vücut bütünlüğünün bozulmasına neden olan iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde ihmali yargı kararı ile kesinleşen işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanını Genel Müdürlüğe bildirmekle, Bakanlıkça belirlenecek iş sağlığı ve güvenliğini ilgilendiren konularla ilgili bilgileri, İSG-KÂTİP sistemi üzerinden Genel Müdürlüğe bilgi vermekle yükümlüdür.

İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere işyerinden personel görevlendirilse veya OSGB’lerden hizmet alınsa bile işverenin bu hizmetlere ilişkin yükümlülükleri ve sorumlulukları devam eder.